भज गोविंदम् (मोह मुद्गरम्) Bhaj Govindam Govindam bhaj mudhmate
भज गोविंदम् (मोह मुद्गरम्) (hindi/English)
भज गोविंदं भज गोविंदं गोविंदं भज मूढमते ।
संप्राप्ते सन्निहिते काले नहि नहि रक्षति डुक्रिंकरणे ॥ 1 ॥
मूढ जहीहि धनागम तृष्णां कुरु सद्बुद्धिम् मनसि वितृष्णाम् ।
यल्लभसे निज कर्मोपात्तं वित्तं तेन विनोदय चित्तम् ॥ 2 ॥
नारी स्तनभर नाभीदेशं दृष्ट्वा मा गा मोहा वेशम् ।
एतन्मांस वसादि विकारं मनसि विचिंतया वारं वारम् ॥ 3 ॥
नलिनी दलगत जलमति तरलं तद्वज्जीवित मतिशय चपलम् ।
विद्धि व्याध्यभिमान ग्रस्तं लोकं शोकहतं च समस्तम् ॥ 4 ॥
यावद्-वित्तोपार्जन सक्तः तावन्-निज परिवारो रक्तः ।
पश्चाज्जीवति जर्जर देहे वार्तां कोऽपि न पृच्छति गेहे ॥ 5 ॥
यावत्-पवनो निवसति देहे तावत्-पृच्छति कुशलं गेहे ।
गतवति वायौ देहापाये भार्या बिभ्यति तस्मिन् काये ॥ 6 ॥
बाल स्तावत् क्रीडा सक्तः तरुण स्तावत् तरुणी सक्तः ।
वृद्ध स्तावत्-चिंतामग्नः परमे ब्रह्मणि कोऽपि न लग्नः ॥ 7 ॥
का ते कांता कस्ते पुत्रः संसारोऽयमतीव विचित्रः ।
कस्य त्वं वा कुत आयातः तत्वं चिंतय तदिह भ्रातः ॥ 8 ॥
सत्संगत्वे निस्संगत्वं निस्संगत्वे निर्मोहत्वम् ।
निर्मोहत्वे निश्चलतत्त्वं निश्चलतत्त्वे जीवन्मुक्तिः ॥ 9 ॥
वयसि गते कः कामविकारः शुष्के नीरे कः कासारः ।
क्षीणे वित्ते कः परिवारः ज्ञाते तत्त्वे कः संसारः ॥ 10 ॥
मा कुरु धनजन यौवन गर्वं हरति निमेषात्-कालः सर्वम् ।
मायामयमिदम्-अखिलं हित्वा ब्रह्मपदं त्वं प्रविश विदित्वा ॥ 11 ॥
दिन यामिन्यौ सायं प्रातः शिशिर वसंतौ पुनरायातः ।
कालः क्रीडति गच्छत्यायुः तदपि न मुंचत्याशावायुः ॥ 12 ॥
द्वादश मंजरिकाभिर शेषः कथितो वैया करणस्यैषः ।
उपदेशो भूद्-विद्या निपुणैः श्रीमच्छंकर भगवच्छरणैः ॥ 13 ॥
का ते कांता धन गत चिंता वातुल किं तव नास्ति नियंता ।
त्रिजगति सज्जन संगतिरेका भवति भवार्णव तरणे नौका ॥ 14 ॥
जटिलो मुंडी लुंजित केशः काषायान्बर बहुकृत वेषः ।
पश्यन्नपि च न पश्यति मूढः उदर निमित्तं बहुकृत वेषः ॥ 15 ॥
अंगं गलितं पलितं मुंडं दशन विहीनं जातं तुंडम् ।
वृद्धो याति गृहीत्वा दंडं तदपि न मुंचत्याशा पिंडम् ॥ 16 ॥
अग्रे वह्निः पृष्ठे भानुः रात्रौ चुबुक समर्पित जानुः ।
करतल भिक्षस्-तरुतल वासः तदपि न मुंचत्याशा पाशः ॥ 17 ॥
कुरुते गंगा सागर गमनं व्रत परिपालनम्-अथवा दानम् ।
ज्ञान विहीनः सर्वमतेन भजति न मुक्तिं जन्म शतेन ॥ 18 ॥
सुरमंदिर तरु मूल निवासः शय्या भूतलम्-अजिनं वासः ।
सर्व परिग्रह भोगत्यागः कस्य सुखं न करोति विरागः ॥ 19 ॥
योगरतो वा भोगरतो वा संगरतो वा संगविहीनः ।
यस्य ब्रह्मणि रमते चित्तं नंदति नंदति नंदत्येव ॥ 20 ॥
भगवद्गीता किंचिदधीता गंगा जललव कणिका पीता ।
सकृदपि येन मुरारी समर्चा क्रियते तस्य यमेन न चर्चा ॥ 21 ॥
पुनरपि जननं पुनरपि मरणं पुनरपि जननी जठरे शयनम् ।
इह संसारे बहु दुस्तारे कृपयाऽपारे पाहि मुरारे ॥ 22 ॥
रथ्या चर्पट विरचित कंथः पुण्यापुण्य विवर्जित पंथः ।
योगी योग नियोजित चित्तः रमते बालोन्मत्तवदेव ॥ 23 ॥
कस्त्वं कोऽहं कुत आयातः का मे जननी को मे तातः ।
इति परिभावय निज संसारं सर्वं त्यक्त्वा स्वप्न विचारम् ॥ 24 ॥
त्वयि मयि सर्वत्रैको विष्णुः व्यर्थं कुप्यसि मय्यसहिष्णुः ।
भव समचित्तः सर्वत्र त्वं वांछस्यचिराद्-यदि विष्णुत्वम् ॥ 25 ॥
शत्रौ मित्रे पुत्रे बंधौ मा कुरु यत्नं विग्रह संधौ ।
सर्वस्मिन्नपि पश्यात्मानं सर्वत्रोत्-सृज भेदाज्ञानम् ॥ 26 ॥
कामं क्रोधं लोभं मोहं त्यक्त्वाऽऽत्मानं पश्यति सोऽहम् ।
आत्मज्ञ्नान विहीना मूढाः ते पच्यंते नरक निगूढाः ॥ 27 ॥
गेयं गीता नाम सहस्रं ध्येयं श्रीपति रूपम्-अजस्रम् ।
नेयं सज्जन संगे चित्तं देयं दीनजनाय च वित्तम् ॥ 28 ॥
सुखतः क्रियते रामाभोगः पश्चाद्धंत शरीरे रोगः ।
यद्यपि लोके मरणं शरणं तदपि न मुंचति पापाचरणम् ॥ 29 ॥
अर्थमनर्थं भावय नित्यं नास्ति ततः सुख लेशः सत्यम् ।
पुत्रादपि धनभाजां भीतिः सर्वत्रैषा विहिता रीतिः ॥ 30 ॥
प्राणायामं प्रत्याहारं नित्यानित्य विवेक विचारम् ।
जाप्यसमेत समाधि विधानं कुर्व वधानं महद्-अवधानम् ॥ 31 ॥
गुरु चरणांभुज निर्भरभक्तः संसाराद्-अचिराद्-भव मुक्तः ।
सेंदिय मानस नियमादेवं द्रक्ष्यसि निज हृदयस्थं देवम् ॥ 32 ॥
मूढः कश्चिन वैयाकरणो डुकृण्करणाध्ययन धुरीणः ।
श्रीमच्छंकर भगवच्चिष्यैः बोधित आसीच्छोदित करणैः ॥ 33 ॥
यह भी पढ़े श्री कृष्णमधुराष्टकम ।अधरं मधुरं वदनं मधुरं (हिन्दी भावार्थ सहित /English)।लिंक:https://amritrahasya.blogspot.com/2021/06/sri-krishn-madhurashtkm-adharm-madhurm.html
Bhaj Govindm Bhaj Govindm Govindm Bhaj Mudhmate ।
Smprapte Sannihite Kale Nhi Nhi Rakshti Dukrinkarne ॥ 1 ॥
Mudh Jahihi Dhnagamtrishnm Kuru Sadbuddhim Mansi Vitrishnam ।
Yallbhase Nij Karmopattm Vittm Ten Vinoday Chittm ॥ 2 ॥
Nari Stanbhar Nabhidesham Drishtva Ma Ga Mohaveshm ।
Etnmans Vsadi Vikarm Mansi Vichintya Varm Varm ॥ 3 ॥
Nlini Dalagat Jalmati Tarlm Tadvjjivit Matishy chpalm ।
Viddhi Vyadhybhiman grstm lokm shokahtm ch samstm ॥ 4 ॥
Yavd-vittoparjan sakt h Tavn Nijparivaro Rakt H ।
Paschajjivti Jarjar Dehe Vartm Kopi N PrichChati Gehe ॥ 5 ॥
Yavt-Pavano Nivasti Dehe Tavt PrichChati Kusalm Gehe ।
Gatavti Vayau Dehapaye Bharya Bibhyati Tasmin Kaye ॥ 6 ॥
Bal Stavt Kridaskt H Tarun Stavat Taruniskt h ।
Vriddh Stavt Chintamgnh Parme Brahmni Kopi N Lagnh ॥ 7 ॥
Ka Te Kanta Kaste Putrh Snsaroyamtiv Vichitrh ।
Kasy Tvm Va Kut Ayat H Tatvm Chintay Tadih Bhrat h ॥ 8 ॥
Satsngatve Nissngatvm Nissngatve Nirmohatvm ।
Nirmohatve Nischaltattvm Nischaltattve Jivanmuktih ॥ 9 ॥
Vaysi Gate K H Kamavikarh Shushke Nire K H Kasarh ।
Kshine Vitte K H Parivarh Gyate Tattve K H Sansarh ॥ 10 ॥
Ma Kuru Dhanjan Yauvan Garvm Harti Nimeshat Kalh Sarvm ।
Mayamyamidm Akhilm Hitva Brahmapadm Tvm Pravish Viditva ॥ 11 ॥
Din Yaminyau Saym Prat H Shishir Vasntau Punrayat h ।
Kalh Kridti GachChatyayuh Tadpi N Munchtyasha Vayuh ॥ 12 ॥
Dvads Manjrikabhir Shesh H Kathito Vaiya Karnsyaish h ।
Upadesho Bhud Vidya Nipunaih SrimchChankr BhagvchCharnaih ॥ 13 ॥
Ka Te Kanta Dhan Gat Chinta Vatul Ki M Tav Nasti Niynta ।
Trijgati Sajjan Sangtireka Bhavti Bhvarnv Tarne Nauka ॥ 14 ॥
Jatilo Mundi Lunjit Kesh H Kashyanbar Bahukrit Vesh H ।
Pasynnapi Ch N Pasyati Mudh H Udar Nimittm Bahukrit Vesh H ॥ 15 ॥
Angm Galitm Palitm Mundm Dashn Vihinm Jatm Tundm ।
Vriddho Yati Grihitva Dandm Tadpi N Munchtyasha Pindm ॥ 16 ॥
Agre Vahnih Prishthe Bhanuh Ratrau Chubuk Samarpit Januh ।
Kartal Bhikshs Tarutal Vas H Tadpi N Munchatysha Pashh ॥ 17 ॥
Kurute Ganga Sagar Gamanm Vrat Paripalanm Athav Danm ।
Gyan Vihinh Sarvmaten Bhajati N Muktim Janm Shaten ॥ 18 ॥
Surmandir Tru Mul Nivas H Shyya Bhutalm-Ajinm Vas H ।
Sarv Parigrah Bhogtyag H Kasy Sukhm N Karoti Virag H ॥ 19 ॥
Yogarto Va Bhogarto Va Sangaramto Va Sang Vihinh ।
Yasy Brahmani Ramte Chitt M Nandti Nandti Nandtyev ॥ 20 ॥
Bhagavdgita Kinchid Dhita Ganga Jallav Kanika Pita ।
Sakridpi Yen Murari Samrcha Kriyate Tasy Yamen N Chrcha ॥ 21 ॥
Punarpi Jananm Punarpi Maranm Punarpi Janani Jathare Sayanm ।
ih Snsare Bahu Dustare Kripyapare Pahi Murare ॥ 22 ॥
Rathya Charpt Virchit Kanth H Punyapuny Vivrjit Panth h ।
Yogi Yog Niyojit Chitt h Ramte Balonmattv Dev ॥ 23 ॥
Kastvm Kohm KUt Ayat h Ka Me Janani Ko Me Tat h ।
iti Paribhavy Nij Sansarm Sarvm Tyaktva Svapn vicharm ॥ 24 ॥
Tvayi Myi Sarvtraiko Vishnuh Vyarthm Kupysi Mayysahishnuh ।
Bhav Samchittah Sarvtr Tvam VanChasychirad Ydi Vishnutvm ॥ 25 ॥
Satrau Mitre Putre Bandhau Ma Kuru Yatnm Vigrah Sandhau ।
Sarvsminnpi Pashyatmanm Sarvtrot-Srij Bhedagyanm ॥ 26 ॥
Kamm Krodhm Lobhm Moham Tyaktva Atmanm Pasyti Soham ।
Atmjnnan Vihina Mudhah Te Pachynte Narak Nigudhah ॥ 27 ॥
Geym Gita Nam Sahasrm Dhyeym Sripati Rupam Ajastrm ।
Neym Sajjan Sange Chittm Deym Dinjanay Ch Vittam ॥ 28 ॥
Sukhat H Kriyte Ramabhog H Paschaddhnt Sharire Rogah ।
Yadypi Loke Maranm Sharanm Tadapi N Munchati Papacharnm ॥ 29 ॥
Arthmanrthm Bhavy Nitym Nasti Tat H Sukh Leshh Satym ।
Putradpi Dhanbhajam Bhitih Sarvtraisha Vihita Ritih ॥ 30 ॥
Pranayamm Pratyaharm Nityanity Vivek Vicharm ।
Japysamet Smadhi Vidhanm Kurv Vadhanm Mahad Avdhanm ॥ 31 ॥
Guru Charnambhuj Nirbharbhakt H Snsard-Achird Bhav Mukt h ।
Sendiy Mans Niymadevm Draksysi Nij Hridaysthm Devm ॥ 32 ॥
Mudhh Kashchin Vaiya Karno Dukrin Karnadhyayn Dhurinh ।
SrimachChankar Bhagvachchishyaih Bodhit AsichChodit karanaih ॥ 33 ॥
टिप्पणियाँ
एक टिप्पणी भेजें